Nastavnička informatika

Studijski program "Nastavničke informatike" omogućava razvoj specifičnih psiholoških i vrednosnih svojstava svršenih studenata koji su od značaja za razvoj njihove karijere, ali i njihove cjelokupne ličnosti:

• Podsticanje razvijanja kod studenata samostalnosti i samopuzdanja u sopstveno znanje, svesnost svojih kvaliteta, načina predstavljanja sebe.
• Negovanje visokih akademskih vrednosti, kao što su integritet, kolektivni duh, sloboda mišljenja, odgovornost, tolerancija, objektivnost,  lični primjeri i zahtevnost prema svojim postignučima.

Najopštije generičke kompetencije na nivou svakog od ciklusa obrazovanja, koje mora da posjeduje svaki svršeni student bez obzira na studijski program odn. ustanovu u kojoj je završio visokoškolsko obrazovanje, definisani su:

• Dablinskim deskriptorima (Dublin descriptors), koji predstavljaju skup kriterijuma o očekivanim postignućima i sposobnostima studenata za razlikovanje različitih ciklusa obrazovanja, koji su predloženi od Zajedničke inicijative o kvalitetu (Joint Quality Initiative – JQI), i koji su prihvaćeni kao osnova opisa svakog ciklusa obrazovanja na ministarskom sastanku u Bergenu maja 2005. godine.
• Opštim okvirom kvalifikacija u evropskom visokom obrazovanju (Framework for Qualifications of the European Higher Education – EQF for HE) koji je usvojen na ministarskom sastanku u Bergenu maja 2005. godine.

Ove kompetencije su kategorizovane kao instrumentalne, interpersonalne i sistemske:

• Instrumentalne kompetencije obuhvataju:
• Kognitivne sposobnosti, razumjevanja i manipulacije idejama i mislima.
• Metodološke sposobnosti komunikacije sa okolinom: organizovanje vremena i strategije učenja, donošenja odluka ili rješavanja problema.
• Tehnološke sposobnosti vezane za korišćenje tehno-loških sredstava, računara i primjena vještine upravljanja informacijama.
• Jezičke sposobnosti kao što su pisana i usmena komunikacija ili znanje stranih jezika.
• Interpersonalne kompetencije: Individualne sposobnosti koje obuhvataju sposobnost izraža-vanja svojih osjećanja, socijalne vještine kao što su inter-personalne vještine, rad u timovima, ili izražavanje društvene i etičke posvećenosti. Ove kompetencije omogućavaju procese društvene interakcije i saradnje.
• Sistemske kompetencije su one vještine i sposobnosti koje se odnose na cjelokupnesisteme. One predstavljaju kombinaciju razumjevanja, senzibiliteta i znanja pomoću čegaće osoba moći da sagleda u kakvom su odnosu pojedini dijelovi i na koji način činecelinu. U ove sposobnosti spadaju sposobnost planiranja promjena u cilju poboljšanjačitavih sistema i stvaranja novih sistema. Za sistemske kompetencije potrebno jeprethodno usvajanje instru-mentalnih i interpersonalnih kompetencija

Kvalifikacije koje predstavljaju uspješan završetak prvog ciklusa (180-240 ECTS bodova) dodjeljuju se studentima koji:

• pokažu znanje i razumijevanje u području studija, koje se nadovezuje na njihovo srednjoškolsko obrazovanje i koje je uobičajeno na nivou prvog ciklusa, uz podršku odgovarajućih resursa za učenje na visokoškolskom nivou (univerzitetskih udžbenika, informacionih i komunikacijskih tehnologija), koje uključuje i aspekte poznavanja naprednih dostignuća u datom području studija;
• mogu da primjene detaljno znanje i kritičko razumijevanje principa vezanih za dato područje studija/discipline na način koji pokazuje profesionalan pristup radu ili struci, te posjeduju kompetencije koje se obično iskazuju sposobnošću formiranja i potkrepljivanja mišljenja i stavova argumentima i sposobnošću rješavanja problema unutar datog područja studija;
• imaju sposobnost da prikupljaju i tumače relevantne podatke (unutar datog područja studija) na osnovu kojih donose sudove koji mogu da sadrže i razmišljanja o relevantnim društvenim naučnim ili etičkim pitanjima;
• mogu primijeniti osnovne metode sticanja znanja i aplikativna istraživanja u datoj disciplini, te su u stanju da odluče o tome koji pristup da upotrijebe za rješavanje datog problema, i svjesni su u kojoj mjeri je odabrani pristup primjeren rješavanju takvog problema;
• mogu iznositi i prenositi informacije, ideje, probleme i rješenja auditoriju koji je specijalizovan za dato područje izučavanja, ali i auditoriju koji nije specijalizovan, uz korištenje odgovarajućeg jezika (a tamo gdje je to primjereno, i jednog ili više stranih jezika) i uz korištenje komunikacijskih tehnologija;
• su izgradili vještine učenja neophodne za dalji studij, uz visok stepen autonomije i akademskih vještina i svojstava neophodnih za istraživački rad, shvatanje i procjenu novih informacija, koncepata i dokaza iz različitih izvora;
• posjeduju temelj za buduće samousmjeravanje i cjeloživotno učenje;
• su stekli interpersonalne vještine i vještine timskog rada, primjerene za zapošljavanje i/ili dalji studij.

Kadrovske potrebe u oblasti "nastavničke" informatike su ogromne. Dosadašnja nomenklatura zanimanja, institucionalno definiše zanimanje "Profesor informatike". Društenu zapostavljenost ovog zanimanja dodatno komplikuju visoki zahtjevi profesionalne kvalifikacije koju karakterišu interdisciplinarna znanja i ravnopravno savladavanje znanja i kompleksnih vještina i tehnika praktičnog rada na računarskim i mrežnim sistemima.

U ovakvom vrijednosnom sistemu zanemarena je i istraživačka djelatnost vezana za informatizaciju cjelokupnog pedagoškog procesa, uvođenja "učenja na daljinu" (distance learning), "otvorenog učenja" (open learning) i "virtuelnih studija" (virtual studies), te implementacije savremene informaciono-komunikacione tehnologije u svakodnevnoj nastavi.

SPECIFIČNE KOMPETENCIJE Studij nastavničke informatike orijentisan je na sticanje nastavnih, organizacionih i specifičnih stručnih kompetencija od strane studenata koje im omogućavaju vođenje nastavnog procesa za predmet"Informatika" u različitim školskim godinama osnovnih i srednjih škola, uvođenje informatičkih tehnologija u ostalim predmetima nastavnog plana, te implementaciju računarskih, mrežnih i softverskih tehnologija u informacionom sistemu škole u cjelini. Studenti će biti osposobljeni da u svojim radnim sredinama uvode sisteme "učenja na daljinu" (distance learning), sisteme "otvorenog učenja" (open learning), "virtuelnih studija" (virtual studies) i "cjeloživotnog učenja" (life-long learning).

Svoje osnovne kompetencije izgrađene tokom studija bit će u stanju da primjenjuju i u novim područjima edukacije (ostalo obrazovanje, stručno usavršavanje itd.) i da zadovolje potrebe i očekivanja različitih ciljnih grupa. Bit će osposobljeni da primjenjuju i razvijaju koncepte koji odgovaraju potrebama emancipacije različitih društvenih grupa uključujući i osobe sa posebnim potrebama.

Savladavanjem nastavnog programa studenti stiču ne samo odgovarajuća znanja vezana za teorijsko razumijevanje predmeta, već takođe i specifične vještine odnosno sposobnosti i kompetencije vezane za njegovu praktičnu i operativnu primjenu, te vještine neophodne za profesionalnu kvalifikaciju studenata.

Savremeni svijet ulazi u informatičku civilizaciju u kojoj su najznačajniji resursi informacije i sredstva za akviziciju, prenos, obradu i disemenaciju informacija. Mediji postaju informacioni servisi a Internet postaje univerzalni multimedijalni mega-medij razmjene i plasiranja informacija u interaktivnom obliku.

Stoga su opšti ciljevi studijskog programa “Poslovna informatika” kao svojevrsnog inženjeringa informacionih tehnologija koji je primjenjen prvenstveno u poslovnom procesu, da obezbjedi prenošenje primjenljivih i aktuelnih znanja iz oblasti informacionih tehnologija i biznisa iproizvede IT stručnjake nove generacije koji su osposobljeni za uspešan ulazak na dinamično tržište informacionih tehnologija.

Osnovna opšta misija Fakulteta informacionih tehnologija je:

• Osnivanje kompetentne visoko-školske institucije bazirane na nastavnim planovima i programima savremenih računarskih, mrežnih i komunikacionih tehnologija, čiji je osnovni cilj da se ponude duboka i operativna znanja iz naučnih područja računarskih nauka, informacionih tehnologija, informacionih sistema, računarskog inženjeringa, kao i sposobnosti u praktičnim primjenama savremenog menadžmenta.
• Implementiranje savremenog didaktičkog pristupa kroz diajalog-sistem i mentorski podržan proces studiranja, koji kombinuje osnovne studije sa praktičnim angažovanjem studenat na terenu i u studentskim istraživačkim radovima.

Obzirom na izuzetnu dinamiku u naučnim poljima koja pokrivaju računarske nauke i informacione tehnologije, te obzirom na veliku kompetetivnost tržišta informacionih tehnologija, primarni zadatak studijskog programa poslovne informatike (inženjeringa informacionih tehnologija) je da studente osposobi za dalje kolaborativno i samostalno sticanje znanja, kako kroz metodološki aspekt nastavnih sadržaja, tako i kroz specifičan interdisciplinarni i akcioni pristup u elaboraciji tih sadržaja.

Obrazovni cilj je usvajanje modula akademsko-opšteobrazovnih znanja iz disciplina koje omogućavaju razumjevanje i tehničku komunikaciju sa drugim tehničkim strukama i afirmišu multidisciplinarnost radnih timova, na koje će informatičari biti nužno upućeni na poslovima na kojima budu radili.

Takođe usvajanje naučno-stručnih znanja iz računarskih nauka koja obezbjeđuju njihovu primjenu u praksi, odn. usvajanje stručno-aplikativnih znanja iz informacionih tehnologija koja omogućavaju transfer znanja u radnim i tehnološkim procesima.

Cilj je osposobljavanje za brzo i efikasno uključivanje svršenih studenata u proizvodni proces i efikasno profesionalno angažovanje na radnom mestu.

Takođe je cilj izgradnja profesionalne etike u radu i odgovornosti na poslu, koje su značajne u oblasti sofisticiranih informacionih tehnologija u kojima su moguće velike zloupotrebe radne i interpersonalne etike.

Studijski program kvalifikuje studente za stručan pedagoški rad profesora informatike na svim školskim nivoima osim univerzitetskog, za stručne poslove u poslovnom okruženju, kao i stručne poslove u firmama koje se bave informacionim tehnologijama (softverski, hardverski, mrežni i WEB inženjering, Internet service-providing i marketing).

Diplomirani studenti i diplomirani studenti-specijalisti na studijskim programima "Nastavničke informatike" su osposobljeni za zanimanja kao što su:

(1) u stručnim primjenama: profesore informatike, komunikologe, sistem-analitičare i projektante informacionih sistema, softver-divelopere i WEB dizajnere, menadžere za održavanje informacionih sistema i računarskih mreža, eksperte edukativnih IS, stručne saradnike na istraživanju i planiranju.

(2) u poslovnim primjenama: menadžeri poslovnih informacionih sistema i informacionih sistema javne uprave, menadžeri poslovnih finansija i investicioni menadžeri, savjetnici za tržišno poslovanje u IT sektoru, menadžere kontrole kvaliteta.

Program nastavničke informatike zasniva se na sledećim opštim principima koji utiču na obrazovne ishode:

• Informatika je oblast koja se proteže znatno preko granica računarske tehnike. Pojedinačne discipline koje pokrivaju sa računarske nauke ne mogu da pokriju puni opseg predmeta koji čine informatički kurikulum;
• Kompjuterske nauke svoje osnove baziraju na širokom mnoštvu različitih disciplina. Od studenata se zahtjeva da prihvate koncepte iz mnogih različitih naučnih disciplina i da nauče da integrišu teoriju i praksu;
• Brza promjena računarskih nauka zahtjeva stalan uvid u promjene u kurikulumu;
• Razvoj nastavnih programa uvažava primjenu ICT u pedagoškoj praksi i promjene u samoj pedagoškoj tehnologiji kao i znaćaj cjeloživotnog učenja;
• Pored fundamentalnih znanja svi studenti stiču i određene ključne vještine;
• Znanja su bazirana na međunarodnim iskustvima;
• Edukacija uključuje profesionalnu praksu kao integralnu komponentu dodiplomskih studija;

Studenti bi trebali da su u stanju:

1. Da koriste i procjenjuju alate za analizu edukativnog informacionog sistema u različitim obrazovnim ustanovama i interakcije sa njenim institucionalnim okruženjem;
2. Da rade u specifičnim oblastima razvoja, implementacije i održavanja informacionih resursa obrazovnih ustanova i da do određenog novoa specijaliziraju tu oblast;
3. Da naprave vezu sa ostalim funkcijama u školama;
4. Da poseduju samosvijest i etiku profesora i pedagoga;
5. Da argumentuju principe koje elaboriraju u nastavi;
6. Da odbrane iznešene nastavne sadržaje pred kritičkim ispitivanjem od strane auditorija;
7. Da su pripremljeni za kontinuiran nastavni proces koristeči savremene pedagoške principe i savremene ICT tehnologije u nastavi.