Preduzetnički menadžment

Ti poslovi uključuju: kreiranje i primjenu rješenja za trenutne ili očekivane ekonomske, političke i socijalne probleme; istraživanje i analizu ekonomskih agregata u funkciji kreiranja ekonomske i poslovne mikro i makro politike i unapređenja poslovnih djelatnosti, proučavanje ekonomskog ponašanja individua i privrednih društava; pružanje ekonomsko-socijalnih usluga; izradu ekonomskih analiza i projekata i studija slučaja. Ti poslovi mogu uključivati i nadzor nad ostalim saradnicima.

Ekonomisti vode istraživanja sa ciljem unapređivanja i razvijanja ekonomskih spoznaja, teorija i operativnih metoda koje se koriste za razumijevanje i opisivanje kretanja na međunarodnom i domaćem tržištu roba, usluga i rada te savjetuju o primjeni znanja za izradu prijedloga ekonomske politike i za rješenja postojećih i prognoziranih ekonomskih problema.

Ti poslovi uključuju:

a) proučavanje, savjetovanje i bavljenje različitim ekonomskim aspektima poput proizvodnje, marketinških metoda, domaćih i međunarodnih tržišnih trendova, monetarne i fiskalne politike te politike cijena, zapošljavanja, dohotka, produktivnosti i potrošnje;

b) prikupljanje, analiziranje i tumačenje ekonomskih podataka pomoću ekonomskih teorija i različitih statističkih i ostalih metoda;

c) savjetovanje o ekonomskoj politici i smjeru aktivnosti koje je potrebno slijediti u svjetlu proteklih, sadašnjih i prognoziranih ekonomskih pokazatelja i trendova;

d) pripremu studija i izvještaja;

e) srodne poslove;

f) nadzor drugih radnika.

Najopštije generičke kompetencije na nivou svakog od ciklusa obrazovanja, koje mora da posjeduje svaki svršeni student bez obzira na studijski program odn. ustanovu u kojoj je završio visokoškolsko obrazovanje, definisani su:

• Dablinskim deskriptorima (Dublin descriptors), koji predstavljaju skup kriterijuma o očekivanim postignućima i sposobnostima studenata za razlikovanje različitih ciklusa obrazovanja, koji su predloženi od Zajedničke inicijative o kvalitetu (Joint Quality Initiative – JQI), i koji su prihvaćeni kao osnova opisa svakog ciklusa obrazovanja na ministarskom sastanku u Bergenu maja 2005. godine.
• Opštim okvirom kvalifikacija u evropskom visokom obrazovanju (Framework for Qualifications of the European Higher Education – EQF for HE) koji je usvojen na ministarskom sastanku u Bergenu maja 2005. godine.

Ove kompetencije su kategorizovane kao instrumentalne, interpersonalne i sistemske:

• Instrumentalne kompetencije obuhvataju:
• Kognitivne sposobnosti, razumjevanja i manipulacije idejama i mislima.
• Metodološke sposobnosti komunikacije sa okolinom: organizovanje vremena i strategije učenja, donošenja odluka ili rješavanja problema.
• Tehnološke sposobnosti vezane za korišćenje tehno-loških sredstava, računara i primjena vještine upravljanja informacijama.
• Jezičke sposobnosti kao što su pisana i usmena komunikacija ili znanje stranih jezika.
• Interpersonalne kompetencije: Individualne sposobnosti koje obuhvataju sposobnost izraža-vanja svojih osjećanja, socijalne vještine kao što su inter-personalne vještine, rad u timovima, ili izražavanje društvene i etičke posvećenosti. Ove kompetencije omogućavaju procese društvene interakcije i saradnje.
• Sistemske kompetencije su one vještine i sposobnosti koje se odnose na cjelokupnesisteme. One predstavljaju kombinaciju razumjevanja, senzibiliteta i znanja pomoću čegaće osoba moći da sagleda u kakvom su odnosu pojedini dijelovi i na koji način činecelinu. U ove sposobnosti spadaju sposobnost planiranja promjena u cilju poboljšanjačitavih sistema i stvaranja novih sistema. Za sistemske kompetencije potrebno jeprethodno usvajanje instru-mentalnih i interpersonalnih kompetencija

Kvalifikacije koje predstavljaju uspješan završetak prvog ciklusa (180-240 ECTS bodova) dodjeljuju se studentima koji:

• pokažu znanje i razumijevanje u području studija, koje se nadovezuje na njihovo srednjoškolsko obrazovanje i koje je uobičajeno na nivou prvog ciklusa, uz podršku odgovarajućih resursa za učenje na visokoškolskom nivou (univerzitetskih udžbenika, informacionih i komunikacijskih tehnologija), koje uključuje i aspekte poznavanja naprednih dostignuća u datom području studija;
• mogu da primjene detaljno znanje i kritičko razumijevanje principa vezanih za dato područje studija/discipline na način koji pokazuje profesionalan pristup radu ili struci, te posjeduju kompetencije koje se obično iskazuju sposobnošću formiranja i potkrepljivanja mišljenja i stavova argumentima i sposobnošću rješavanja problema unutar datog područja studija;
• imaju sposobnost da prikupljaju i tumače relevantne podatke (unutar datog područja studija) na osnovu kojih donose sudove koji mogu da sadrže i razmišljanja o relevantnim društvenim naučnim ili etičkim pitanjima;
• mogu primijeniti osnovne metode sticanja znanja i aplikativna istraživanja u datoj disciplini, te su u stanju da odluče o tome koji pristup da upotrijebe za rješavanje datog problema, i svjesni su u kojoj mjeri je odabrani pristup primjeren rješavanju takvog problema;
• mogu iznositi i prenositi informacije, ideje, probleme i rješenja auditoriju koji je specijalizovan za dato područje izučavanja, ali i auditoriju koji nije specijalizovan, uz korištenje odgovarajućeg jezika (a tamo gdje je to primjereno, i jednog ili više stranih jezika) i uz korištenje komunikacijskih tehnologija;
• su izgradili vještine učenja neophodne za dalji studij, uz visok stepen autonomije i akademskih vještina i svojstava neophodnih za istraživački rad, shvatanje i procjenu novih informacija, koncepata i dokaza iz različitih izvora;
• posjeduju temelj za buduće samousmjeravanje i cjeloživotno učenje;
• su stekli interpersonalne vještine i vještine timskog rada, primjerene za zapošljavanje i/ili dalji studij.

SPECIFIČNE KOMPETENCIJE programa proizilaze iz nastavnih modula studijskog jezgra u oblasti poslovne ekonomije i menadžmenta što podrazumjeva poznavanje poslovnog okruženja kako bi studenti mogli da koriste respektivne ekonomske i druge instrumente razumjevajući parametre makro/mikro – ekonomskog okruženja i identifikujući uticaje ovih elemenata na poslovnu organizaciju i poslovne funkcije. To podrazumjeva sposobnost identifikovanja bitnih karakteristika i funkcionalnih područja poslovne organizacije kako bi bili sposobni da definišu promjene u poslovnoj organizaciji i da se izbore sa promjenama u poslovnom okruženju.

U okviru studija poslovne ekonomije studenti savladavaju primarne funkcije poslovne organizacije i njene misije:

• Nabavka;
• Proizvodnja proizvoda i/ili usluga;
• Prodaja;
• Usluge prije, u toku i nakon prodaje

kao i pomoćne funkcije poslovne organizacije koje se odnose na projektovanje, razvoj i održavanje kompanijskog sistema i strukture, kompanijske infrastrukture i Informacionog sistema.

Studenti tokom studija preuzimaju i odgovarajući skup sistemskih kompetencija u oblasti poslovne ekonomije tako da mogu da da uspješno obave inter-resorne radne zadatke, te da su u stanju da sagledaju cjelinu organizacije odn. da vide posljedice uticaja pojedinih funkcija organizacije prema cjelini i prema njenom poslovnom okruženju.

Studenti su obučeni da razumjevaju detalje poslovnih funkcija, tipove poslova i poslovnih operacija, specifičnosti različitih tipova i veličina preduzeća, geografskih regija, poslovnih sektora i da povežu ove faktore sa osnovnim znanjima. Kompetencije analize, sinteze i kritičnog promišljanja u poslovnim i menadžerskim oblastima omogućavaju uspješno upravljanje kompanijama (alati i koncepti), planiranje, kontrolu i reviziju poslovne organizacije i izradu konsultantskih planova.

Studenti takođe preuzimaju osnovne kompetencije u sporednim područjima koja su indirektno vezana za poslovni proces kao što su: poslovno pravo i poslovni ugovori, tehnologija i inženjering – razumjevanje tehnološke pozadine poslovnih procesa i veza sa istraživanjem tržišta, tehnološka predviđanja, socijalna i marketing psihologija, matematički i statistički metodi i alati.

U oblasti poslovne logistike studenti preuzimaju kompetencije vezane za upravljačko računovodstvo, menadžment hartija od vrijednosti, različite instrumente plačanja, poslovanje u berzama, špediciju i distribuciju, savremenim prodajnim strategijama i metodama unapređenja prodaje – tehnologijama merčendajzinga i franšizinga.

Diplomiranje na studijskom programu “Preduzetničkog menadžmenta” podrazumijeva sticanje minimuma od 180 ECTS (European Credit Transfer System) kredit-bodova, odnosno optimuma od 240 ECTS, obavezno polaganje najmanje dva ispita stranih jezika, obavezno savladavanje najmanje šest seminara odn. odbrana bar četiri seminarska rada u odabranoj studijskoj oblasti i odbranu diplomskog/specijalističkog rada.

Magistarske studije II ciklusa fokusiraju se na predmete koji produbljuju znanje sa mogućim orjentacijama, bilo u vertikalnom pravcu, gdje studenti ulaze u dubinu predmetnog područja studija prvog ciklusa, ili u horizontalnom pravcu, što znači da studenti dodaju nova predmetna područja poslovne ekonomije svom studiju drugog ciklusa, ili idu na diversifikaciju odn. interdisciplinarni studij, što znači uključivanje predmeta i oblasti koje nisu direktno povezani sa poslovnom orjentacijom kao npr. marketing psihologija ili poslovni inženjering. Magistarski program sadržava ključnu komponentu teze koja uobičajeno uključuje jednu ili više poslovnih područja određene konkretne poslovne oblasti.

Studenti takođe trebaju da se upoznaju i sa skupom osnovnih instrumenata za podršku poslovnom procesu, organizacionim i komunikacionim vještinama, zajedno sa sposobnošću da analiziraju i struktuiraju probleme poslovne organizacije.

Da bi postigli ove obrazovne ciljeve u studiju prvog ciklusa studenti treba da iskuse različite tipove nastavnih metoda kao što su tradicionalna predavanja i vježbe, seminari, istraživački seminari, projektni zadaci, pedagoške radionice, problemski orjentisane radionice, demonstracioni časovi, studentska praksa i praktičan rad, radno orjentisane vježbe, modeliranje poslovnih procesa, rad na terenu, istraživački rad i rješavanje relativno jednostavnijih praktičnih funkcionalnih problema preduzeća u okruženju.

To znači da obrazovni ishodi predmeta treba da budu postignuti odgovarajućim nastavnim i ispitnim metodama, gdje studenti prezentuju ne samo nivo svoga osnovnog znanja, već i svoju sposobnost da koriste instrumente za podršku poslovnom procesu, da organizuju svoj rad, da komuniciraju u kontekstu svoga rada i da argumentuju rezultate.

Nakon studija prvog ciklusa, studenti bi trebali da imaju mogućnost zaposlenja, mobilnosti u daljim studijima, ili mogućnost kasnijeg uključivanja u sistem “učenja za život”.

Nastava drugog ciklusa se bazira na jezgrenim znanjima prvog ciklusa. Prema nastavnom usmjerenju može da bude vertikalna, horizontalna ili interdisciplinarna što zavisi od znanja koja su stečena tokom studija prvog ciklusa.

U drugom ciklusu, kao i u prvom, koriste se različiti nastavni i ispitni metodi kojima se stimuliše ne samo preuzimanje znanja u predmetnim oblastima, već takođe i priprema studenta da pronalaze relevantne instrumente za rješavanje problema, kao i njihovu sposobnost da se organizuju i komuniciraju i konačno da budu u stanju da prezentuju rješenje problema u širem poslovnom kontekstu.

1. Da koriste i procjenjuju alate za analizu kompanje i njenog poslovnog okruženja;
2. Da rade u specifičnim oblastima djelatnosti kompanije i da do određenog novoa specijaliziraju tu oblast;
3. Da naprave vezu sa ostalim funkcijama u preduzeću;
4. Da poseduju samosvijest;
5. Da argumentuju principe koje koriste u pronalaženju rješenja za probleme uglavnom na operativnom i taktičkom nivou;
6. Da odbrane predloženo rješenje;
7. Da su pripremljeni za donošenje odluka uglavnom na operativnom i taktičkom nivou.

Studenti studija drugog ciklusa studijskog programa “Preduzetnički menadžment” bi trebali da posjeduju:

1. Kompetencije prvog ciklusa;
2. Vještine koje im omogućavaju da učestvuju u donošenju strategijskih odluka;
3. Sposobnosti za vođeno istraživanje;
4. Sposobnost samostalnog i nezavisnog rada;
5. Vještinu holističkog (sinergijskog) prosuđivanja i sposobnost kritične procjene strategijskih odluka;
6. Vještinu da se sprovedu neophodne promjene;
7. Međunarodnu mobulnost i razumjevanje različitih kultura.

Na osnovu obrazovnog profila menadžera i menadžera specijaliste poslovne ekonomije, u domenu diplomskog i postdiplomskog studija Univerzitet je kreirao veliki broj operativnih i primjenjenih usmjerenja/subspecijalizacija, koje kvalifikuju studente za stručne i upravljačke poslove u malim porodičnim preduzećima, kompanijama, korporacijama i velikim poslovnim sistemima, specijaliziranim marketing agencijama, investicionim fondovima, konzultantskim agencijama.

• menadžeri–rukovodioci u svim nivoima poslovnog i korporativnog organizovanja,
• menadžeri revitalizacije i reinžinjeringa preduzeća u krizi,
• menadžeri razvoja projekata i investicioni menadžeri,
• analitičari i savjetnici za malo preduzetništvo i poslovne inkubatore,
• menadžeri poslovnih informacionih sistema,
• eksperti računovodstvenog menadžmenta i menadžeri poslovnih finansija,
• savjetnici za tržišno poslovanje,
• poreze i berzansko poslovanje,
• menadžeri razvoja novih proizvoda i razvoja ekspertnih timova,
• menadžeri kontrole kvaliteta,
• marketolozi,
• stručni saradnici na istraživanju i planiranju, te savjetnici za kontrolu i reviziju tržišnog poslovanja.

U okviru studija stvoreni su temelji za doživotnu profesionalnu mobilnost i permanentni stručni razvoj.